โรคปอดอักเสบ หรือที่เรียกว่า “ปอดบวม” เกิดจากสาเหตุของการติดจากเชื้อแบคทีเรียส่วนใหญ่ ที่เรียกว่า เชื้อ Streptococcus pneumoniae ซึ่งมีกว่า 90 สายพันธุ์ ไม่เพียงเท่านี้เชื้อนี้ยังสามารถก่อให้เกิดโรคอื่นตามมาได้อีก ได้แก่ การติดเชื้อที่เยื่อหุ้มสมอง และการติดเชื้อในกระแสเลือด ซึ่งโรคปอดอักเสบนี้ปัจจุบันสามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน
สาเหตุของการเกิดโรคปอดอักเสบนี้ พบว่ามีความแตกต่างกันในตามสภาพแวดล้อมและแต่ละช่วงวัย โดยร่างกายจะได้รับเชื้อผ่านทางระบบทางเดินหายใจ ด้วยวิธีการ ไอ หรือ จาม ทำให้เชื้อที่ลอยอยู่ในอากาศ ที่มีลักษณะละอองฝอยขนาดเล็กเข้าสู่ปอดโดยตรงได้ ในกลุ่มผู้สูงอายุ พบว่าการติดเชื้อมักเกิดจากการสำลักน้ำลาย น้ำดื่ม หรืออาหาร ส่งผลให้เชื้อที่สะสมอยู่บริเวณทางเดินหายใจส่วนบน เข้าสู่บริเวณปอด จนเกิดโรคปอดอักเสบในที่สุด
นอกจากนี้ผู้ที่ป่วยที่เป็นโรคไข้หวัดใหญ่ เมื่อมีพัฒนาการของโรคที่รุนแรงขึ้น ก็จะเกิดภาวะปอดอักเสบตามมาได้ ดังนั้นการป้องกันและลดความเสี่ยงของการติดเชื้อโรคไข้หวัดใหญ่ จึงเป็นการป้องกันการเกิดโรคปอดอักเสบได้อีกด้วย
การวินิจฉัยโรคปอดอักเสบ
แพทย์จะทำการตรวจ X- Ray ปอด ตรวจเลือดและนำเสมหะ (swap) ของคนไข้ไปตรวจเพาะเชื้อทางห้องปฏิบัติการ เพื่อตรวจจำแนกแยกเชื้อ ถือเป็นการยืนยันหาเชื้อที่เป็นสาเหตุของการป่วย ก่อนวางแผนการรักษาให้ถูกต้องเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด
อาการของโรคปอดอักเสบ ที่มักพบได้แก่
- มีไข้
- เหงื่อออก
- หนาวสั่น
- ไอมีเสมหะ
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ท้องเสีย
- เจ็บหน้าอกขณะหายใจหรือไอ
- อ่อนเพลีย หายใจเร็ว เหนื่อยหอบ หรือหายใจลำบาก
การป้องกันการเกิดโรคปอดอักเสบ
- หลับพักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อเสริมสร้างถูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย
- รักษาสุขอนามัยเสมอเพื่อป้องกันการรับเชื้อสู่ร่างกาย ด้วยการล้างมือทุกครั้งที่มีการหยิบจับสิ่งของและก่อนรับประทานอาหาร
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย และการเดินทางไปอยู่ในที่มีผู้คนหนาแน่น
- สำหรับผู้สูงอายุ และผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคหอบหืด โรคหัวใจ
- แนะนำฉีดวัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบ และวัคซีนไข้หวัดใหญ่
